Τοξόπλασμα: Τρόποι μετάδοσης και προφύλαξη

Το τοξόπλασμα είναι παράσιτο που μπορεί να μολύνει τα περισσότερα θηλαστικά και πουλιά.

Ειδικά οι έγκυες γυναίκες έχουν μία δικαιολογημένη -σε ένα βαθμό- ανησυχία για την τοξοπλάσμωση και το ενδεχόμενο να προσβληθούν από το παράσιτο μέσω γάτας.

Το τοξόπλασμα έχει τελικό ξενιστή (έτσι λέγεται ο κάθε οργανισμός που φέρει ή περιέχει έναν άλλο οργανισμό, τον οποίο υποστηρίζει και τρέφει) τη γάτα και άλλα αιλουροειδή, και μέσω του εντερικού της σωλήνα μπορεί να διασπαρεί στη φύση. Μπορεί, λοιπόν, να μολύνει με τις ακαθαρσίες της το χώμα, τα λαχανικά και άλλα θηλαστικά.

Υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι με τους οποίους το τοξόπλασμα μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους:

-Ο πιο συχνός τρόπος μετάδοσης του παράσιτου γίνεται με την κατανάλωση ωμού ή μισοψημένου κρέατος (ειδικά βοδινό, χοιρινό και αρνίσιο).

-Οι κύστες του τοξοπλάσματος μπορούν να περάσουν στον οργανισμό από τα κόπρανα μέσω της ρινοφαρυγγικής κοιλότητας και της πεπτικής οδού από μολυσμένα φυλλώδη πράσινα λαχανικά που δεν έχουν πλυθεί καλά όπως και από το χώμα, αρχίζοντας με λοίμωξη στο έντερο.

-Το τοξόπλασμα μπορεί να μεταδοθεί και μέσω της μετάγγισης αίματος, αν και κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά σπάνιο.

Πώς θα προφυλαχθείτε

-Τόσο οι έγκυες όσο και ο υπόλοιπος πληθυσμός πρέπει να ψήνουν και να βράζουν πολύ καλά όλα τα κρέατα.

-Όλα τα σκεύη που χρησιμοποιούνται για το μαγείρεμα του κρέατος πρέπει να πλένονται σχολαστικά.

-Ακόμα πιο σχολαστικά, δηλαδή φύλλο-φύλλο, πρέπει να πλένονται όλα τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά που τρώγονται ωμά.

-Όποιοι ασχολούνται με τον κήπο πρέπει να χρησιμοποιούν γάντια και να πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους μετά από κηπουρικές εργασίες.

-Οι έγκυες γυναίκες καλό είναι να αποφεύγουν τα ζώα, κυρίως τις γάτες, γιατί μπορεί να είναι φορείς. Ιδιαιτέρως τις ακαθαρσίες θα πρέπει να τις αποφεύγουν γιατί μπορεί να είναι εστίες μόλυνσης.

Κίνδυνοι για την έγκυο και το έμβρυο

Στην έγκυο που θα μολυνθεί με τοξόπλασμα δεν δημιουργούνται μόνιμα προβλήματα. Για μερικές ημέρες θα έχει συμπτώματα όπως στη γρίπη, με δέκατα ή χαμηλό πυρετό, πονοκέφαλο, κόπωση και λεμφαδενοπάθεια με πρήξιμο κυρίως στους τραχηλικούς λεμφαδένες.

Σε ό,τι αφορά το έμβρυο, όμως, τα πράγματα δεν είναι ίδια. Το τοξόπλασμα μεταφέρεται από την έγκυο στο έμβρυο μέσω του πλακούντα και το μολύνει. Η βαρύτητα της μόλυνσης εξαρτάται από το στάδιο ανάπτυξης του εμβρύου. Όσο νωρίτερα τόσο χειρότερα.

Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης η μόλυνση επιφέρει στο έμβρυο βαριές ανωμαλίες όπως ενδομήτριο θάνατο, γέννηση θνησιγενούς νεογνού ή νεογνού με βαρεία συγγενή νόσο με μικροκεφαλία, υδροκέφαλο, ενδοκρανιακές αποτιτανώσεις και διάταση κοίλων, βαριά διανοητική καθυστέρηση, χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, λεμφαδενοπάθεια, ηπατοσπληνική διόγκωση και ίκτερο. Μόλυνση σε αυτό το στάδιο συνήθως συνιστά διακοπή της εγκυμοσύνης.

Στο δεύτερο τρίμηνο τα συμπτώματα είναι ελαφρύτερα, ειδικά αν η μόλυνση συμβεί στο τέλος αυτού του τριμήνου. Γενικά όσο πιο αργά συμβεί η μόλυνση τόσο ελαφρύτερα θα είναι τα συμπτώματα.

Στο τρίτο τρίμηνο μπορεί να δοθεί θεραπεία για την μόλυνση, η οποία, όμως είναι αρκετά βαριά για το έμβρυο.

onmed.gr