«Κρυφτούλι» με τον Ηλιο το πρωί της Παρασκευής

10.05
Ο ουρανός θα γίνει πιο μουντός το πρωί της Παρασκευής, αφού για πρώτη φορά ύστερα από αρκετό καιρό θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε και στη χώρα μας το εντυπωσιακό φαινόμενο της μερικής έκλειψης Ηλίου.
 
Η έκλειψη στην Αθήνα θα αρχίσει στις 10.40 το πρωί, θα φτάσει στη μέγιστη φάση της στις 11.44 και θα ολοκληρωθεί στις 12.50. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι στην Ελλάδα θα καλυφθεί μέχρι και το 40% του ηλιακού δίσκου. Συγκεκριμένα, στην Αθήνα θα καλυφθεί το 31,4%, στη Φλώρινα το 40,7% και στο Ηράκλειο της Κρήτης το 23,6%. Εκτός από την Ελλάδα, η μερική έκλειψη θα είναι ορατή στην Ισλανδία, στην ηπειρωτική Ευρώπη, στη Βόρεια και Ανατολική Ασία, καθώς και στη Βόρεια και Δυτική Αφρική.
Ελάχιστοι θα είναι οι τυχεροί που θα καταφέρουν να παρατηρήσουν την ολική φάση της έκλειψης του Ηλιου, καθώς αυτή θα είναι ορατή μόνο σε ένα στενό πέρασμα στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, μεταξύ της Νορβηγίας και της Ισλανδίας. Αλλωστε, όπως προκύπτει από τους υπολογισμούς των επιστημόνων, οι πιθανότητες να δει κάποιος μια ολική έκλειψη χωρίς να το επιδιώξει είναι εξαιρετικά μικρές.
«Οι υπολογισμοί που έχουν γίνει εκτιμούν πως ένας άνθρωπος έχει μία πιθανότητα στις 25.000 να παρατηρήσει μία ολική ηλιακή έκλειψη, ενώ η πιθανότητα του ιδίου αυτού ανθρώπου να σκοτωθεί από την πτώση ενός αστεροειδούς είναι μία στις 20.000. Υπάρχει δηλαδή μεγαλύτερη πιθανότητα να σκοτωθείτε από ένα ''πεφταστέρι'' παρά να παρατηρήσετε μία ολική έκλειψη του Ηλιου» τονίζει ο επίτιμος διευθυντής του Νέου Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου Διονύσης Σιμόπουλος.

  Εντυπωσιακή φωτογραφία της έκλειψης, τραβηγμένη στην Αθήνα στις 12 Οκτωβρίου 1996. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΛΟΥΚΑΣ ΧΑΨΗΣ
 

H ενεργειακή απώλεια
Ενα άλλο εντυπωσιακό στοιχείο που αφορά την έκλειψη της Παρασκευής είναι η εκτίμηση των ειδικών ότι η ενεργειακή απώλεια από τα φωτοβολταϊκά συστήματα που έχουν εγκατασταθεί θα φτάσει, πιθανότατα, τα 30.000 MW από το ηλεκτρικό δίκτυο της Ευρώπης. Οπως σημειώνει ο κ. Σιμόπουλος «είναι σαν να κλείνουν ταυτόχρονα 25 με 30 πυρηνικοί αντιδραστήρες στη Γαλλία».
Ψηφιακή σύνθεση του φαινομένου στις 11 Ιουλίου 2010, στα νησιά του Πάσχα.  ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΛΟΥΚΑΣ ΧΑΨΗΣ
 
Για να γίνει μια έκλειψη Ηλίου είναι απαραίτητο να βρεθεί στην ίδια ευθεία με τη Γη και τη Σελήνη. Το αν η έκλειψη θα είναι μερική ή ολική σχετίζεται με τη σκιά που θα αφήσει η Σελήνη κατά τη διάρκεια της περιφοράς της γύρω από τον πλανήτη μας. «Παρόλο όμως που η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη μία σχεδόν φορά τον μήνα, δεν έχουμε εκλείψεις κάθε μήνα γιατί απλούστατα οι τρεις πρωταγωνιστές των εκλείψεων πρέπει να βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο, να βρίσκονται δηλαδή σε ευθεία γραμμή.

  Στιγμιότυπο τραβηγμένο από παραλία της Αυστραλίας στις 14 Νοεμβρίου 2012 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΛΟΥΚΑΣ ΧΑΨΗΣ

 
 
Αν η Σελήνη στη διαδρομή της γύρω από τη Γη περνούσε ακριβώς πάνω σ' αυτή τη γραμμή συνεχώς, τότε θα είχαμε εκλείψεις κάθε μήνα τόσο ηλιακές όσο και σεληνιακές. Η Σελήνη όμως δεν ταξιδεύει με αυτό τον τρόπο, αλλά αντίθετα, στην περιφορά της γύρω από τη Γη, περνάει είτε πιο πάνω, είτε πιο κάτω από την υποθετική αυτή γραμμή. Οταν τα τρία αυτά σώματα δεν βρίσκονται στην ίδια ευθεία, οι σκιές και της Γης και της Σελήνης χάνονται στο Διάστημα και δεν γίνονται εκλείψεις» εξηγεί ο κ. Σιμόπουλος.
Το Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου θα υποδεχτεί, την Παρασκευή το πρωί, τους μικρούς και μεγάλους που θέλουν να παρακολουθήσουν τη μερική έκλειψη. Από τις 10.30 το πρωί μέχρι τη 1 το μεσημέρι, και εφόσον ο καιρός το επιτρέπει, όσοι επιθυμούν μπορούν να δουν το εντυπωσιακό φαινόμενο με τα τηλεσκόπια που θα εγκαταστήσει η Ενωση Ερασιτεχνών Αστρονόμων. Eπιπλέον, οι αστρονόμοι Νίκος Ματσόπουλος και Αλέξης Δεληβοριάς θα μοιραστούν με το κοινό τις γνώσεις τους και θα απαντήσουν σε ερωτήσεις για το θέμα των ηλιακών εκλείψεων.
Στέλιος Βογιατζάκης

ethnos.gr